Przestępstwo niealimentacji
Przestępstwo niealimentacji, czyli odpowiedzialność karna za brak realizacji obowiązku alimentacyjnego.
Wskazywałam w jednym z poprzednich wpisów dotyczącym alimentów, że kolejny będzie dotyczył niealimentacji. Z dzisiejszego wpisu dowiesz się, kiedy odpowiesz karnie i jakie sankcja grożą za popełnienie tego przestępstwa.
Początek postępowania karnego.
W sytuacji, kiedy osoba zobowiązana do alimentów, nie spełnia swojego obowiązku w sposób, który określony został na przykład w wyroku sądowym, prawo zezwala nam na złożenie zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa – wskazanego w przepisach Kodeksu karnego. Popełnić je może każda osoba zobowiązana do płacenia alimentów czy to względem dziecka, byłego małżonka czy też rodzica.
Pamiętaj, że nie zawsze trwające postępowanie egzekucyjne będzie motywowało dłużnika alimentacyjnego do realizowania ciążącego na nim obowiązku. Być może skuteczniej podziała na zobowiązanego złożenie zawiadomienia o możliwości popełnienia przez niego przestępstwa.
Jakie są warunki pozwalające na złożenia zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa niealimentacji określonego w art. 209§1 Kodeksu karnego?
– Przede wszystkim obowiązek alimentacyjny musi być określony kwotowo. Obowiązek ten, czyli alimenty może być określony w wyroku sądu, ugodzie zawartej przed sądem albo innym organem, umowie.
– Osoba zobowiązana do alimentów uchyla się od spełniania obowiązku alimentacyjnego, czyli realizuje go w mniejszych kwotach aniżeli ustalone, lub
– Osoba zobowiązana opóźnia się ze spełnieniem zaległego świadczenia innego niż okresowe (na przykład alimenty wypłacane jednorazowo), co najmniej 3 miesiące.
Jeżeli łączna wysokość zadłużenia ( wskutek zaprzestania bądź niepełnej realizacji obowiązku alimentacyjnego) będzie równa bądź większa wysokości odpowiadającej wartości trzech świadczeń okresowych (alimentów płatnych miesięcznie), to mamy możliwość złożenia zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa niealimentacji. Taka możliwość wystąpi również wtedy, gdy zobowiązany nie wypłaca nam świadczenia innego niż okresowe (na przykład świadczenia alimentacyjnego wypłacanego jednorazowo) a opóźnienie w zapłacie wynosi co najmniej 3 miesiące.
Dla przykładu:
1. Sąd w wyroku wskazuje, iż zasądza na naszą rzecz, bądź małoletniego dziecka alimenty w kwocie 700 zł miesięcznie.
2. W umowie zawartej przed notariuszem małżonek zobowiązuje się do zapłacenia zaległego świadczenia (alimenty wypłacane jednorazowo) na naszą rzecz w kwocie 12 000,00 zł do dnia 12-03-2019 r.
W pierwszym z wskazanych przykładów będziemy mogli złożyć zawiadomienie o przestępstwie niealimentacji w momencie, kiedy zaległość w płatności alimentów będzie równa bądź większa kwocie – 2 100,00 zł(trzykrotność zasądzonej kwoty – jako świadczenia okresowego). Możemy wyróżnić dwie takie sytuacje:
A) Może zdarzyć się tak, że osoba zobowiązana do płacenia alimentów w ogóle nie będzie uiszczać ich przez okres 3 miesięcy – wtedy łączna suma zadłużenia równa jest sumie trzykrotnego świadczenia okresowego (alimentów). Powinniśmy za okres 3 miesięcy otrzymać kwotę 2 100,00 zł., zaś w tym przypadku nie otrzymaliśmy żadnej kwoty.
B) Może zdarzyć się również tak, że osoba zobowiązana wpłaca alimenty w kwocie 100 zł zamiast zasądzonej kwoty 700 zł. W takim wypadku po 4 miesiącach kwota zadłużenia wyniesie 2.400 zł, co oznacza, że będzie większa niż wysokość trzykrotnego świadczenia okresowego (alimentów).
W drugim z podanych wyżej przykładów możliwość złożenia zawiadomienia o przestępstwie niealimentacji będziemy mieli po upływie określonego czasu – zgodnie z art. 209 § 1 Kodeksu karnego okres ten wynosi co najmniej3 miesiące (jeżeli chodzi o świadczenia inne niż okresowe). Zgodnie zatem z naszym przykładem nr 2, od dnia 13-06-2019 r., będziemy mogli złożyć zawiadomienie o przestępstwie niealimentacji, bowiem opóźnienie w zapłacie świadczenia wyniesie ponad 3 miesiące.
Co w przypadku, kiedy z uwagi na brak zapłaty alimentów nie byłem/byłam w stanie zaspokoić podstawowych potrzeb życiowych?
W takim przypadku po spełnieniu określonych warunków również możemy złożyć zawiadomienie o przestępstwie niealimentacji zawarte w art. 209 § 1a Kodeksu karnego. Tak samo jak w przypadku niealimentacji z art. 209 § 1 Kodeksu karnego (opisanym powyżej) będziemy mieli do czynienia z:
– Warunkiem wartościowym – brak zapłaty trzykrotności świadczenia okresowego, bądź
– Warunkiem czasowym – brak zapłaty zaległego świadczenia innego niż okresowe – co najmniej 3 miesięczne opóźnienie.
Pamiętaj, że podstawowe potrzeby życiowe są pojęciem obszernym zaś z uwagi na rozwój ekonomiczno- społeczny będą one coraz większe. Fakt, że było Cię stać na najtańsze produkty w okresie, kiedy zobowiązany do alimentów nie przekazywał Ci środków finansowych nie oznacza, że byłeś/byłaś w stanie zaspokoić swoje podstawowe potrzeby życiowe.
Czy zawsze będą musiał/musiała złożyć wniosek o ściganie sprawcy przestępstwa niealimentacji?
Co do zasady ściganie sprawcy przestępstwa z art. 209 §1 lub §1a Kodeksu karnego następuje na wniosek pokrzywdzonego (osoby uprawnionej do alimentów), organu pomocy społecznej lub organu podejmującego działania wobec dłużnika alimentacyjnego.
Jednak, jeżeli pokrzywdzonemu (osobie uprawnionej do alimentów) przyznano odpowiednie świadczenia rodzinne albo świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów ściganie przestępstwa niealimentacji (art. 209 § 1 lub § 1a Kodeksu karnego) odbywa się z urzędu.
Pamiętaj jednak, że najczęściej to Ty, jako osoba, na której rzecz przyznano alimenty bądź ojciec/matka dziecka (uprawnionego do alimentów) będziesz musiał/ musiała złożyć wniosek o ściganie sprawcy przestępstwa niealimentacji.
Czy sprawca niealimentacji ma szansę na uniknięcie kary?
W przypadku, gdy sprawca zapłaci zaległe alimenty w całości przed upływem 30 dni od dnia przesłuchania w charakterze podejrzanego nie będzie podlegał karze. Ta sytuacja dotyczy sprawcy, który nie naraził osoby uprawnionej na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych- art. 209 §1 Kodeksu karnego.
W przypadku, w którym sprawcy zarzucono przestępstwo z art. 209 § 1a Kodeksu karnego, jeżeli uiści całość zaległych alimentów przed upływem 30 dni od dnia przesłuchania w charakterze podejrzanego, sąd odstąpi od wymierzenia kary, chyba, że wina i społeczna szkodliwość czynu przemawiają przeciwko odstąpieniu od wymierzenia kary.
Co jeżeli zobowiązany nie zapłaci całości zaległych alimentów w terminie 30 dni?
Kiedy sprawa trafi już do Sądu, będzie on badał, dlaczego osoba zobowiązana do płacenia alimentów nie wywiązuje się ze swojego obowiązku. Może zdarzyć się tak, że osoba zobowiązana będzie wskazywała na to, iż nie ma obecnie pracy, bądź nie może pracować z uwagi na stan zdrowia. Te okoliczności (linia obrony sprawcy) zostaną sprawdzone przez sąd. W przypadku, gdy okaże się, iż zobowiązany nie płacił alimentów a mógł wykonywać swój obowiązek sąd wymierzy stosowną karę.
Za przestępstwo niealimentacji z art. 209 § 1 Kodeksu karnego przewidywane są kary:
– grzywny,
– ograniczenia wolności,
– pozbawienia wolności do roku.
Za przestępstwo niealimentacji z art. 209 § 1a Kodeksu karnego przewidywane są kary:
– grzywna,
– ograniczenia wolności,
– pozbawienia wolności do lat dwóch.
Pamiętaj o tym, że świadomość możliwości poniesienia kary za przestępstwo niealimentacji może być skuteczniejsza niż obawa egzekucji. Pamiętaj również, że środki finansowe, które zostały zasądzone na Twoją lub Twojego dziecka rzecz w pełni Ci się należą, to nie Ty działasz niezgodnie z prawem próbując je uzyskać wszelkimi zgodnymi z prawem metodami!
Blog
Podobne artykuły:
