6 maja 2022
Karny

W poprzednich wpisach starałem się wyjaśnić, jakie są możliwości prawne w sytuacji, gdy stan Twoich finansów, jako skazanego na karę grzywny, nie pozwala na jej wykonanie, czyli spłatę.

Jeżeli zatem znajdziesz się w takiej sytuacji to, w pierwszej kolejności,  możesz wystąpić z wnioskiem:

a) o rozłożenie płatności kary grzywny na raty,

b) o umorzenie płatności kary grzywny,

c) o zamianę kary grzywny na karę polegającą na wykonywaniu pracy społecznie użytecznej,

Wszystkie wskazane możliwości wykorzystałeś, i nie przyniosły one pozytywnego rezultatu. Co dalej? Cóż, jesteś niestety zagrożony tym, iż sąd zamieni, orzeczoną wobec Ciebie, karę grzywny na zastępczą karę pozbawienia wolności.

Podjęcie takiej drastycznej decyzji przez Sąd jest jednakże uwarunkowane zaistnieniem określonych okoliczności.

Kiedy sąd może zamienić karę grzywny, na zastępczą karę pozbawienia wolności?

W pierwszej kolejności Sąd musi stwierdzić, że egzekucja grzywny jest nieskuteczna. Najczęściej oznacza to, że wszczęte postępowanie egzekucyjne, mające na celu wyegzekwowanie grzywny, zostanie przez komornika umorzone wobec bezskuteczności.

Przeprowadzenie egzekucji nie jest jednakże bezwzględnie konieczne. Sąd nie musi czekać na postanowienie komornika o umorzeniu egzekucji. Tak się dzieje, gdy z okoliczności sprawy wynika jednoznacznie, że gdyby wszczęto egzekucję byłaby ona bezskuteczna. Wiedzę o Twojej sytuacji majątkowej Sąd nabywa z różnych źródeł. Na przykład z Twoich wyjaśnień znajdujących się w aktach sprawy. Także z wywiadów, które sąd zleci do wykonania Policji lub też kuratorowi sądowemu.

Kolejny warunek, aby zaistniał, jest już zależny od Ciebie. W przypadku braku zapłaty grzywny Sąd winien rozważyć jej zamianę na karę polegającą na wykonywaniu pracy społecznie użytecznej. Takie rozwiązanie powinno być Ci zaproponowane. Dopiero w przypadku, gdy nie wyraziłeś zgody na wykonywanie tych prac, sąd uzyskuje możliwość  wskazanej wyżej zamiany kar.

Uwaga! Zamiany kar sąd może dokonać także w przypadku, gdy zamienił karę grzywny na prace społeczno użyteczne, ale uchylałeś się od wykonania tej kary. Zamiany kary grzywny na karę zastępczą pozbawienia wolności Sąd może orzec, bezpośrednio, również w przypadku, gdy ustali, że
a) wykonanie zastępczej kary prac społeczno użytecznych nie jest możliwe np. z uwagi na ograniczenia możliwości wykonywania pracy z uwagi na stan zdrowia fizycznego lub psychicznego, a także gdy
b) zachodzi niecelowość takiej zamiany, co może wynikać np. z faktu, że wykonywanie pracy kolidowałoby z nauką skazanego lub znacznie wydłużałoby łączny czas jego pracy.

Jaki jest przelicznik kary grzywny na zastępczą karę pozbawienia wolności?

Przewidziano, że dwie stawki dzienne grzywny odpowiadają jednemu dniu zastępczej kary pozbawienia wolności. Sposób ustalania stawek dziennych kary grzywny omówiłem tutaj – 032

W  przypadku, gdy grzywna została określona kwotowo jeden dzień zastępczej kary pozbawienia wolności jest równoważny kwocie ustalonej przez sąd. Przy czym kwota ta musi mieścić się w widełkach od 20 zł do 4.000 zł. Przy orzekaniu zastępczej kary pozbawienia wolności Sąd jest zobowiązany do zachowania odpowiedniej proporcji pomiędzy karą zastępczą, a wymiarem orzeczonej grzywny.

Ważne! Dokonując zamiany kar Sąd nie może wymierzyć zastępczej kary pozbawienia wolności na okres powyżej 12 miesięcy. Nie może też przekroczyć górnej granicy kary pozbawienia wolności, którą zagrożony jest czyn, za popełnienie, Cię skazano. Jeżeli czyn, który popełniłeś, nie był w ogóle zagrożony kara pozbawienia wolności, sąd zastępczą karę może wymierzyć maksymalnie do 6 miesięcy.

O zamiarze zamiany kary grzywny na zastępczą karę pozbawienia wolności Sąd musi Cię zawiadomić!

Masz prawo czynnego uczestniczenia w posiedzeniu Sądu. Na wydane postanowienie przysługuje Ci środek odwoławczy w postaci zażalenia. W takim przypadku warto skorzystać z pomocy adwokata, który może Cię reprezentować przed sądami obu instancji. Zwłaszcza biorąc pod uwagę, że przepisy wykonawcze, w wielu miejscach, nie są jednoznaczne.

Poniżej przedstawię kilka przydatnych uwag dotyczących tematu niniejszego wpisu:

1) zarządzenie wykonania wobec Ciebie zastępczej kary pozbawienia wolności nie nadaje Ci statusu skazanego na tą karę. Oznacza to, że nie znajduje w stosunku do Ciebie zastosowania instytucja warunkowego przedterminowego zwolnienia z wykonania tej kary,

2) jeżeli zarządzono zamianę kar, a wcześniej w jakimś wymiarze wykonywałeś karę polegającą na pracach społeczno użytecznych, to ten fakt musi być uwzględniony przy wymiarze kary zastępczej, poprzez odpowiednie proporcjonalne „zaliczenie” odbytej już w tej formie kary grzywny,

3) w trakcie wykonywania zastępczej kary pozbawienia wolności możesz dokonać wpłaty części lub całości grzywny. Odpowiednio do wysokości dokonanych wpłat, pomniejsza się wymiar kary zastępczej,

4) wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności może ustać w przypadku, gdy zostanie pozytywnie rozpoznany Twój wniosek o rozłożenie kary grzywny na raty. Sąd wyda wówczas postanowienie o wstrzymaniu wykonywania tej kary.

Ważne! W przypadku orzeczenia wykonania wobec Ciebie zastępczej kary pozbawienia wolności możesz uniknąć wykonania tej kary. Powinieneś złożyć sądowi pisemne oświadczenie, że podejmiesz się wykonywania pracy społecznie użytecznej i poddasz się wszelkim rygorom związanym z wykonywaniem tej kary. Sąd wstrzyma wówczas wykonanie kary zastępczej.

Uwaga! Na postanowienie sądu w zakresie wstrzymania wykonania kary zastępczej – odmowy wstrzymania – przysługuje Ci zażalenie. Zażalenie przysługuje Ci także na określenie przez sąd wymiaru kary. Zarówno kary polegającej na wykonywaniu pracy społeczno użytecznej, jak i wymiaru kary zastępczej pozbawienia wolności.

Blog

© 2019 Kanclearia Adwokacka Adwokat Marcin Czwakiel. Wszystkie prawa zastrzeżone.
Projekt: