Rozłożenie płatności nawiązki na raty.
O tym czym jest nawiązka i zasadach jej orzekania, w postępowaniu karnym, pisałem w jednym z poprzednich wpisów.
Przepisy prawa karnego wykonawczego pozwalają na rozłożenie płatności nawiązki na raty.
Niestety nie dotyczy to każdej orzeczonej przez sąd nawiązki. Rozłożyć na raty można wyłącznie nawiązkę orzeczoną na rzecz Skarbu Państwa.
Powstaje zatem pytanie: a co z nawiązkami orzeczonymi na rzecz osób pokrzywdzonych?
Istnieje możliwość rozłożenia płatności takiej nawiązki na raty, ale decyzji w tym zakresie nie podejmuje sąd. Decyzję może podjąć osoba, na rzecz której nawiązka została zasądzona np. pokrzywdzony. Z doświadczenia mogę stwierdzić, iż zawsze warto zwrócić się do pokrzywdzonego, z prośbą – wnioskiem, o wyrażenie zgody o rozłożenie płatności nawiązki na raty. Często przynosi to pozytywny skutek, szczególnie, jeżeli do wniosku dołączy się przelew świadczący o zapłacie pierwszej raty.
Jak uzasadnić wniosek o rozłożenie płatności nawiązki na raty?
Wniosek o rozłożenie płatności nawiązki na raty ma szansę zostać rozpoznany pozytywnie, jeżeli dobrze go uzasadnisz. Musisz przedstawić fakty i okoliczności, z których będzie wynikało, ze natychmiastowa spłata nawiązki wywoływałaby, dla Ciebie lub Twojej rodziny, zbyt ciężkie skutki.
Twoim obowiązkiem jest zatem opisanie istniejącej sytuacji rodzinnej, w szczególności pod względem sytuacji finansowej. Wskazać należy Sądowi wysokość środków finansowych uzyskiwanych przez wszystkich członków rodziny, którzy je uzyskują, ze wskazaniem źródeł ich pochodzenia. Dobrze jest do wniosku dołączyć umowy o pracę, swoją i członków rodziny, dokumenty potwierdzające zobowiązania np. alimentacyjne, ale również dokumenty obrazujące wysokość kosztów związanych z utrzymaniem rodziny np. rachunki za energię elektryczną, ogrzewanie, opłatę związane z nauką dzieci itp.
Sąd w pierwszej kolejności podda analizie Twoją sytuację majątkową.
Sprawdzi i ustali, czy biorąc pod uwagę sytuację materialna masz realną możliwość jednorazowej spłaty całej orzeczonej nawiązki. Dla oceny sytuacji majątkowej istotne będą również informacje zawarte w materiale dowodowym sprawy. Sąd rozpoznając Twój wniosek posiłkuje się bowiem dowodami zawartymi w aktach sprawy karnej. Zawarte tam są informacje o stanie zarobków oraz stanie majątkowym, które ujawniłeś już w trakcie pierwszego przesłuchania, a które znajdą odzwierciedlenie w protokole sporządzanym z tej czynności. Pod uwagę będzie brany również stan zdrowia członków rodziny oraz faktyczne możliwości ich zarobkowania. Znaczenie będzie miała też ilość i wartość posiadanych ruchomości np. samochodów oraz nieruchomości – domów, mieszkań.
W dalszej kolejności Sąd ustali sytuację majątkowa całej Twojej rodziny. Sąd bierze tutaj pod uwagę stan rodzinny / ilość osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym /, ilość osób pozostających na Twoim utrzymaniu oraz dochody wszystkich członków rodziny. Brane pod uwagę są również Twoje możliwości zarobkowe, co oznacza, że Sąd może uznać, dla potrzeb dokonywanej oceny, iż możesz wykonywać pracę pomimo tego, że aktualnie nie pozostajesz w zatrudnieniu.
Uwaga! Przy ustalaniu sytuacji majątkowej i rodzinnej Sąd bierze również pod uwagę istniejące zobowiązania alimentacyjne oraz inne zobowiązania cywilnoprawne np. rentowe. Bez wątpienia wpływają one bowiem na możliwości realizacji jednorazowej jak i ratalnej spłaty nawiązki.
Ważne! Sąd bierze też pod uwagę wysokość zadłużenia kredytowego, przy czym istotne znaczenie ma to, kiedy kredyt został zaciągnięty.
Może się zdarzyć, że zaciągnąłeś kredyt już po wyroku zasądzającym nawiązkę. A Ty nie wykonałeś obowiązku jej spłaty. Z dużym prawdopodobieństwem można w takiej sytuacji przyjąć, iż taki kredyt wpłynie negatywnie na dokonywaną, przez sąd, ocenę. „Innym okiem” Sąd popatrzy na sytuację, gdy zobowiązanie kredytowe powstało przed popełnieniem przez Ciebie czynu stanowiącego podstawę zasądzenia nawiązki.
Dopiero po dokonaniu wskazanych wyżej ustaleń, sąd analizuje czy jednorazowa spłata nawiązki nie pociągnie za sobą „zbyt ciężkich skutków” dla Ciebie lub Twojej rodziny. Pojęcie to jest bardzo nieostre. Ocena czy skutki takie zaistniały i ich charakter jest „ciężki” pozostaje w gestii swobodnej, ale nie dowolnej, oceny sądu.
Uwaga! Jeżeli sąd uzna, że ukrywasz pieniądze uzyskane w wyniku przestępstwa, to nie wyda pozytywnej decyzji.
W takim postępowaniu sąd bada, czy w ogóle istnieje realna możliwość, że rozłożenie płatności nawiązki na raty, umożliwi jej zapłatę. Trzeba bowiem mieć na uwadze, że przepisy przewidują również możliwość umorzenia zobowiązania z tytułu nawiązki w części lub w całości. Poświęcę temu tematowi odrębny wpis.
Na jaki okres można rozłożyć płatność nawiązki?
Płatność nawiązki, co do zasady, można rozłożyć na raty mieszczące się w jednym roku. Termin ten liczy się od dnia wydania pierwszego postanowienia w sprawie. Składając wniosek wskaż sądowi, na ile rat chcesz rozłożyć nawiązkę, i w jakich okresach będą płatne raty. Raty nawiązki nie muszą być równe. Jeżeli ktoś osiąga większe dochody np. w miesiącach letnich to raty w tych miesiącach mogą być wyższe.
Co zrobić, jeżeli decyzja sądu jest negatywna?
Na postanowienie Sądu w przedmiocie rozłożenia płatności nawiązki na raty przysługuje zażalenie. Należy z tego prawa skorzystać. Jeżeli wierzyciel (pokrzywdzony) nie wyrazi zgody, to żadna droga odwołania nie przysługuje.
Uwaga: Wniosek o rozłożenie płatności nawiązki na raty możesz złożyć osobiście. Może złożyć taki wniosek, w Twoim imieniu, również Twój adwokat. Dobrze uzasadniony wniosek to co najmniej połowa sukcesu.
Generalnie należy stwierdzić, iż sądy często uwzględniają wnioski o rozłożenie nawiązki na raty. Podstawą do pozytywnego rozłożenia płatności jest bardzo szczegółowe uzasadnienie takiego wniosku.
Ważne! Sąd może odwołać rozłożenie płatności nawiązki na raty. Okoliczności, które mogą stanowić podstawę do podjęcia takiej decyzji, opiszę w odrębnym wpisie.
Blog