Kara grzywny. Wymiar kary grzywny. Grzywna samoistna.

Grzywna jest jedną z kar, wymierzanych przez sąd, w przypadku uznania danej osoby za winną popełnienia przestępstwa lub wykroczenia. Grzywna może być orzeczona w przypadku popełnienia przestępstwa. W zależności od jego rodzaju, może być wymierzona samoistnie lub też razem z karą pozbawienia wolności.

W przypadku wykroczenia, także w zależności od jego charakteru, może być wymierzona samoistnie lub razem z karą aresztu.

Grzywna samoistna.

Jaki może być wymiar orzeczonej samoistnej kary grzywny ?

W przypadku przestępstwa grzywnę orzeka się w dosyć specyficzny sposób. Sąd nie określa jej wysokości kwotowo, lecz w tzw. stawkach dziennych. Stawka dzienna nie może być niższa niż 10 zł, ani wyższa niż 2.000 zł.

Jaka jest podstawa ustalenia stawki dziennej grzywny ?

Ustalając stawkę dzienną grzywny Sąd bierze pod uwagę przede wszystkim:

– sytuację rodzinną skazanego czyli ilość osób pozostających na jego utrzymaniu, a tym samym konieczność zapewnienia im, finansowo, podstawowych potrzeb życiowych,

– stosunki majątkowe – co oznacza, że możliwości finansowe skazanego winny być brane pod uwagę również z uwzględnieniem ciążących na nim innych zobowiązań finansowych np. alimentów,

– możliwości finansowe – oznacza to, że analizie podlega nie tylko dochód sprawcy osiągany w momencie wyrokowania, ale także możliwość uzyskiwania dochodu, jeżeli np. w ostatnim okresie uległ on znacznemu zmniejszeniu bez zaistnienia przyczyn obiektywnych lub np. istnieje możliwość uzyskiwania przychodów z zatrudnienia / w przypadku, gdy dana osoba pracy nie podejmuje /,

– warunki osobiste – chodzi o wiek, stan zdrowia, wykształcenie, czy też kwalifikacje zawodowe.

Uwaga! W przypadku karania grzywną za wykroczenie Sąd bierze pod uwagę również wszystkie wskazane wyżej okoliczności. Z tą różnicą, że wysokość grzywny określa w inny sposób.

Jaką liczbę stawek dziennych może określić Sąd w sposób wyżej wskazany ?

Minimalna ilość określonych stawek to 10, zaś maksymalna to 540.

Ważne! Wydając wyrok, w zakresie grzywny, Sąd powinien określić zarówno wartość jednej stawki, jak i ilość tych stawek.

W wyroku winna znaleźć się także kwota wynikająca z przemnożenia tych liczb. Sądy rzadko jednak wskazują wysokość grzywny w taki sposób.

Czy można orzec grzywnę powyżej wskazanych stawek wskazanych ?

Taka możliwość istnieje. Generalną zasadą jest, że podwyższeniu może ulec jedynie ilość stawek dziennych o wartości ustalonej przez Sąd przy uwzględnieniu kryteriów, o których wyżej już pisałem. Maksymalna ilość tych stawek jest podniesiona do 810. Taka ilość stawek  może być orzeczona m.in. w przypadku wymierzania kary łącznej grzywny.

Grzywna za wykroczenie.

Grzywna za wykroczenie sąd ustala w konkretnym wymiarze kwotowym. Sąd może wymierzyć grzywnę w wysokości od 20 zł do 5.000 zł.

Przepisy prawa dotyczące karalności za wykroczenia przewidują, od powyższej zasady dotyczącej możliwości wymierzenia grzywny we wskazanych granicach, wyjątki polegające na:

– podniesieniu dolnej granicy wymiaru grzywny, w przypadku niektórych wykroczeń np. prowadzenie samochodu po użyciu alkoholu lub pod wpływem alkoholu – minimalna grzywna wynosi 50 zł,

– obniżeniu górnej granicy grzywny do określonej kwoty np. nielegalne zbieranie w lesie gałęzi itp. – maksymalna grzywna wynosi 150 zł.

Grzywna kumulatywna, orzekanej łącznie z karą pozbawienia wolności (link).

Autor

Wiesław Czwakiel

Adwokat, specjalista prawa karnego, gospodarczego, rodzinnego i prawa pracy.