Zażalenie na czynności naruszające prawa pokrzywdzonego
Niewątpliwie czynności śledcze przeprowadzane w toku postępowania przygotowawczego mogą naruszać także Twoje prawa. Ponieważ jesteś, jako pokrzywdzony, stroną tego postępowania, to przysługuje Ci prawo zaskarżenia takich czynności procesowych.
Czynności procesowe mają zwykle postać postanowienia czy też zarządzenia. Wówczas masz prawo złożenia zażalenia. Prawo to przysługuje Ci tylko wtedy, gdy przewiduje to ustawa.
Takie prawo złożenia zażalenia przysługuje Ci np. w sytuacji wydania postanowienia o odmowie udostępnienia akt pomimo złożonego przez Ciebie wniosku. W tym wpisie opisałem już szczegółowo ten przypadek.
Zażalenie, oprócz wyżej już omówionych postanowień, przy sługuje Ci m.in. na postanowienia związane z:
– dokonanym przeszukaniem,
– zatrzymaniem rzeczy,
– rozstrzygnięciem w zakresie dowodów rzeczowych.
Przecież może się zdarzyć, że zatrzymano rzecz, która jest Twoją własnością, naruszając tym samym przysługujące Ci do tej rzeczy prawo własności. Masz prawo wówczas złożyć zażalenie na wydane w tym zakresie postanowienie.
Ważne! Jako pokrzywdzony masz również prawo do zaskarżania wszystkich innych czynności, jeżeli naruszają one Twoje prawa.
Jak powyższy zapis należy rozumieć?
Chodzi o czynności, które nie przybierają formy postanowień czy też zarządzeń, ale są faktycznie wykonywane. Jeżeli naruszają one Twoje prawa, to właśnie na wykonanie tych czynności przysługuje Ci zażalenie.
Dla przykładu: jeżeli w toku postępowania zostałeś przesłuchany w charakterze świadka, a nie zostałeś pouczony o prawie do odmowy składania zeznań lub odpowiedzi na pytania, które mogłyby narazić Ciebie lub osobę Tobie najbliższą na odpowiedzialność karną, to na taką czynność procesową (przesłuchanie) przysługuje Ci zażalenie.
Innym przykładem może być przeprowadzenie czynności okazania Ciebie, pomimo tego, że to Ty jesteś pokrzywdzony przestępstwem, a nie podejrzanym. Innym przykład będzie pobranie od Ciebie odcisków palców, pomimo tego, że w zaistniałych okolicznościach pobranie tych odcisków nie było uzasadnione.
Zażalenie możesz złożyć także na sam sposób dokonania przeszukania, a nie tylko, co do zasady jego przeprowadzenia. W tym zakresie zaskarżasz wydane postanowienie o przeszukaniu czy też jego zatwierdzeniu.
Ważne! Prawo do zaskarżania wskazanych czynności faktycznych masz tylko w postępowaniu przygotowawczym.
Termin do wniesienia takiego zażalenia wynosi 7 dni. Liczy się go od daty naruszenia Twoich praw przez organ procesowy.
Zażalenie powinieneś wnieść bezpośrednio (z pominięciem osoby czynność przez Ciebie kwestionowaną wykonującą) do:
– prokuratora nadzorującego postępowanie – jeżeli do naruszenia Twoich praw doszło w wyniku wykonywania czynności przez funkcjonariusza Policji,
– prokuratora przełożonego (nie nadrzędnego!) – jeżeli naruszenia Twojego prawa dopuścił się prokurator prowadzący postępowanie. Prokuratorem przełożonym dla prokuratorów Prokuratury:
– Rejonowej jest Prokurator Rejonowy,
– Okręgowej – Prokurator Okręgowy,
– Regionalnej – Prokurator Regionalny.
Jakie decyzje może podejmować organ odwoławczy?
O decyzjach, które mogą zapaść, gdy zaskarżane są postanowienia lub zarządzenia pisałem już wcześniej. Ogólnie mówiąc mogą zostać utrzymane w mocy lub uchylone w całości lub w części.
Jeżeli chodzi o zażalenia na wskazane wyżej tzw. inne czynności to decyzje te będą miały z zasady charakter rozstrzygnięć stwierdzających nieprawidłowość wykonanej czynności, czyli jej niezgodność z prawem, ale przede wszystkim dążących do naprawienia szkody i skutków wskazanych przez Ciebie nieprawidłowości np. przy bezprawnym zatrzymaniu rzeczy stanowiącej Twoją własność zarządzenie zwrotu tej rzeczy właścicielowi.
Blog
Podobne artykuły:
