10 sierpnia 2020
Cywilny

Odsetki ustawowe za opóźnienie należą się wyłącznie w zakresie niewykonania zobowiązania pieniężnego w ustalonym terminie. Chodzi np. o brak zapłaty za dostarczenie towarów, popularnie mówiąc „za fakturę”.

Odsetki te mają tzw. charakter absolutny.

Oznacza to, że w przypadku zaistnienia opóźnienia w zapłacie świadczenia pieniężnego na Twoją rzecz należą się one Tobie, bez względu na przyczynę stanowiącą podstawę powstałego opóźnienia, w spłacie zobowiązania.

Co więcej – odsetki te należą się również bez względu na to, czy w wyniku opóźnienia w zapłacie poniosłeś jakąkolwiek szkodę. Jeżeli szkody z tego tytułu nie poniosłeś, to też Ci się one należą.

Twój dłużnik nie może się powoływać również np. na fakt braku zawinienia po jego stronie w opóźnieniu w zapłacie zobowiązania.

Sądowe dochodzenie roszczenia z tytułu odsetek nie musi być połączone z dochodzeniem roszczenia głównego. Masz prawo dochodzić roszczenia odsetkowego, jako roszczenia samodzielnego.

Jaka jest wysokość odsetek umownych za opóźnienie?

Wysokość tych odsetek jest taka, jaka została określona w umowie stron, z wyjątkiem, o którym napiszę poniżej. Dopiero, jeżeli w umowie strony wysokości tych odsetek nie określiły zastosowanie do ustalenia ich wysokości znajdą odpowiednie przepisy prawne.

Jeżeli strony nie ustaliły wysokości odsetek za opóźnienie to oblicza się je w następujący, wskazany już poprzednim wpisie, sposób:

– w pierwszej kolejności ustalamy wysokość tzw. stropy referencyjnej / jest ona ustalana uchwałą Rady Polityki Pieniężnej NBP / i na dzień 01.07.2020 r. wynosiła ona 0,1%,

– następnie do tej wartości dodajemy 5,5%.

Zatem na dzień 01.07.2020 r. nasze odsetki wynoszą 5,6%.

Jaka może być maksymalna wysokość tych odsetek?

Również i w tym przypadku w przepisach określona została również maksymalna wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie, które strony określiły w umowie. Maksymalną wysokość tych odsetek określamy mnożąc wskaźnik ustalony już powyżej razy 2. W naszym przypadku na dzień 01.07.2020 r. wynosi ona 11,2%. 

Czy można określić wysokość tych odsetek w wyższej wartości?

Oczywiście możemy. Problem w tym, że nie wywoła to żądnego skutku prawnego. Nie spowoduje to również nieważności zawartej przez Ciebie umowy. Umowa będzie ważna jednakże pomimo tego zapisu będą się Tobie należały wyłącznie odsetki maksymalne. Przedstawiając to na naszym przykładzie, jeżeli w umowie określono odsetki ustawowe na 15% to przysługuje Ci prawo dochodzenia tych odsetek ustawowych za opóźnienie wyłącznie do wysokości 11,2%.

Uwaga! Jeżeli / jak w naszym przykładzie / odsetki ustawowe za opóźnienie, jako minimalne wynoszą 5,6% a maksymalne wynoszą 11,2%, natomiast w umowie określone one zostały np. na 10%, to tylko w tej wysokości one się Tobie należą. Nie możesz w takiej sytuacji żądać odsetek w maksymalnej wysokości.

Uwaga! Obliczona stopa procentowa ustawowych odsetek za opóźnienie również dotyczy oprocentowania w stosunku rocznym. W przypadku zmiany stopy oprocentowania / np. w związku ze zmianą stopy referencyjnej przez RPP NBP / obliczenie tych odsetek będzie w różnych okresach zmienne. 

Uwaga! Jeżeli zobowiązanie pieniężne dotyczyło środków pieniężnych określonych w walucie obcej odsetki te są obliczane również w tej walucie.

Poprzedni wpis dotyczył odsetek ustawowych zwykłych (kapitałowych).
W kolejnym wpisie przeczytasz o odsetkach ustawowych w transakcjach handlowych.

Blog

© 2019 Kanclearia Adwokacka Adwokat Marcin Czwakiel. Wszystkie prawa zastrzeżone.
Projekt: