Europejski Nakaz Aresztowania
ENA to nic innego jak wniosek jednego państwa Unii Europejskiej (UE) o zatrzymanie określonej osoby w innym państwie UE i przekazanie tej osoby państwu, które wniosek złożyło. Oba państwa muszą być członkami Unii.
Kto wydaje ENA?
ENA wydaje tylko i wyłącznie sąd okręgowy właściwy miejscowo.
Kogo dotyczy ENA?
ENA może być wydane wobec podejrzanego, oskarżonego, ale także skazanego. Przepisy przewidują jednakże pewne ograniczenia w możliwości wydania ENA.
Kiedy ENA nie może zostać wydane?
Jeżeli zarzucono Ci popełnienie przestępstwa, które zagrożone jest karą pozbawienia wolności do 1 roku ENA wobec Ciebie nie może zostać wydane. Dotyczy to także sytuacji, kiedy o popełnienie przestępstwa zagrożonego taką karą zostałeś oskarżony. Przestępstwa zagrożone karą pozbawienia wolności do 1 roku to dla przykładu: przestępstwo niealimentacji czy też zniewaga za pomocą środków masowego komunikowania. Oczywiście, jeżeli dane przestępstwo w ogóle nie jest zagrożone karą pozbawienia wolności a tylko np. karą grzywny czy ograniczenia wolności, to ENA również nie zostanie wydany.
Nie można również wydać ENA wobec skazanego, którego skazano na karę pozbawienia wolności do 4 miesięcy. Należy zaznaczyć, że chodzi tu o sytuację skazania na taka karę pozbawienia wolności, a nie o sytuację, gdy kara w takim wymiarze pozostała skazanemu do wykonania np. gdy korzystał z przerwy w odbyciu kary. Przy rozpatrywaniu możliwości wydania ENA bierze się bowiem pod uwagę wymiar kary, a nie to ile kary pozostało do jej całkowitego wykonania.
Oczywiście ENA nie może zostać wydany wobec osoby, której zarzucono popełnienie wykroczenia.
Czy mogę być ścigany za inne czyny, niż te stanowiące podstawę wydania ENA?
Generalną zasada jest tzw. zasada specjalności (inaczej zwana zasada ograniczonego ścigania). Mówiąc ogólnie i bardzo skrótowo chodzi o to, że w przypadku, gdy doszło do przekazania danej osoby na podstawę ENA istnieje zakaz ścigania oraz wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności za inne przestępstwa niż te, które stanowiły podstawę przekazania. Z tych względów w postanowieniu o ENA znajduje się szczegółowy opis wszystkich przestępstw zarzucanych osobie, wobec której ENA został wydany. Wskazywany jest także maksymalny wymiar grożącej za te przestępstwa kary pozbawienia wolności.
Od zasady specjalności istnieje jednakże wiele wyjątków, które jej działanie wyłączają.
ENA a obywatelstwo.
Osoba, wobec której zostaje wydany ENA nie musi mieć obywatelstwa polskiego, może być obywatelem każdego innego kraju.
Bezwzględnym warunkiem do wydania ENA jest przebywanie osoby, której ENA dotyczy, poza granicami RP.
W postępowaniu przygotowawczym z wnioskiem o wydanie ENA występuje prokurator. W postępowaniu sądowym – wniosek może złożyć sąd rejonowy, przed którym toczy się postępowanie. Sąd może też wydać ENA z urzędu. Najczęściej procedura poprzedzająca wydanie ENA przebiega następująco:
- Wydawane jest postanowienie o przestawieniu zarzutów;
- Zarządzone są poszukiwania lokalne;
- Wydawany jest list gończy (poszukiwania ogólnopolskie);
- Stosowany jest tymczasowy areszt.
ENA może być wydany w stosunku do każdego z przestępstw popełnionych na terenie Polski, z wyłączeniem przestępstw, o których pisałem powyżej. Może też dotyczyć przestępstw popełnionych poza granicami Polski. Z taką sytuacją mamy do czynienia wtedy, gdy przestępstwo zostało popełnione poza granicami Polski, ale podlega osądzeniu przez polskie sądy.
Przy wydaniu ENA nie ma konieczności wskazania określonego miejsca ani nawet kraju pobytu danej osoby.
Czy muszę zostać aresztowany w kraju, w którym mnie zatrzymają na podstawie ENA?
Absolutnie nie! W państwie, w którym doszło do zatrzymania nie musisz być aresztowany. Do zakończenia procedury związanej z ENA możesz przebywać na wolności. Wydane przez polski sąd postanowienie o tymczasowym aresztowaniu wobec Ciebie nie ma zastosowania automatycznego w kraju, w którym Cię zatrzymano. Oczywiście organ sądowy kraju, w którym zostałeś zatrzymany może wydać postanowienie o Twoim tymczasowym aresztowaniu. Od takiej decyzji sądu przysługują Ci środki odwoławcze zgodnie z procedurą obowiązującą w kraju, w którym Cię zatrzymano.
Czy decyzję sądu o wydaniu ENA mogę zaskarżyć?
Nie. Postanowienie sądu nie podlega zaskarżeniu. Natomiast ważne jest, że zaskarżeniu podlega postanowienie w przedmiocie wykonania ENA, gdyż takie postanowienie musi wydać organ sądowy państwa, które realizuje (wykonuje) ENA. W takiej sytuacji zastosowanie znajduje procedura obowiązującą w kraju wykonywania ENA.
Jak można uchylić ENA?
Ponieważ decyzja o wydaniu ENA nie podlega zaskarżeniu, to uchylenie tej decyzji bezpośrednio nie jest możliwe. ENA „upada” automatycznie, jeżeli wcześniej uzyska się odwołanie listu gończego i uchylenie postanowienia o tymczasowym aresztowaniu.
Czy w postępowaniu o wydanie ENA może brać udział Twój obrońca?
Adwokat, jako Twój obrońca, może on brać udział w tym postępowaniu.
Blog
Podobne artykuły:
